EuroLeague, Avrupa’da 2000’den beri Euroleague Basketball tarafından düzenlenen en üst düzeydeki ve kazananın Avrupa Şampiyonu olarak belirlendiği uluslararası profesyonel basketbol turnuvasıdır.

2000 yılında FIBA tarafından 1958’den beri düzenlenen FIBA EuroLeague turnuvasının (daha önce FIBA Avrupa Şampiyonlar Kupası ya da sadece Avrupa Kupası adıyla bilinen) yerini almıştır. Euroleague, basketbol rekor ve istatistik kayıtları açısından FIBA Avrupa Şampiyonlar Kupası aynı turnuva olarak sayılır.

EuroLeague dünyadaki en popüler profesyonel kapalı spor liglerinden biridir. 2016-17 sezonundaki lig maçlarında ortalama 8.472 seyirciyle dünyadaki profesyonel kapalı spor liglerinin en yüksek beşinci (ABD dışındaki en yükseği) ve profesyonel basketbol liglerinin en yüksek ikinci ortalamasına ulaşmıştır. Sadece NBA’in ortalaması daha yüksektir.

EuroLeague kupasını 22 farklı takım kazanabilmiştir, bunlardan 14 takımın birden fazla şampiyonluğu vardır. En başarılı takım 11 şampiyonlukla Real Madrid’dir. Ayrıca son şampiyon (2023) da Real Madrid’dir.

FIBA Avrupa Şampiyonlar Kupası 1958 yılında kurulup ilk yıllarında Avrupa’da liglerini şampiyon bitiren takımların oynadığı ve klasik bir eleme sistemiyle oynanan bir turnuva iken 1990’ların başından itibaren sadece şampiyonların değil, diğer önemli takımların da katıldığı ve içinde lig mücadelesi de içeren bir turnuva durumuna geldi.

Euroleague adı ise 2000 yılında ULEB (Union of European Leagues of Basketball) tarafından öne sürüldü. 2000-2001 sezonunda ULEB’e üye takımlar FIBA’nın organize ettiği turnuvadan ayrılarak kendi liglerini kurdular. FIBA ise Suproleague adıyla devam etti. Türkiye’nin de dahil olduğu ülkeler FIBA’nın organizasyonunda kaldı.

Avrupa’nın en büyük kulüplerinden olan Türkiye, İtalya ve Yunanistan takımlarının ayrılması önemli bir bölünme oluşturdu ve Avrupa’da iki tane büyük kupa ortaya çıktı: FIBA tarafından düzenlenen SuproLeague ile yeni kurulmuş Euroleague Basketball tarafından düzenlenen Euroleague.

2001 yılında iki organizasyon EuroLeague adı altında tekrar birleşti.

Euroleague Turnuvasının İsimleri

• FIBA dönemi: (1958-2001)
  • FIBA Avrupa Şampiyonlar Kupası: (1958-1991)
  • FIBA European League (“FIBA Euro League”): (1991-1996)
  • FIBA EuroLeague: (1996-2000)
  • FIBA SuproLeague: (2000-2001)
• Euroleague Basketball dönemi: (2000-bugün)
  • Euroleague: (2000-2016)
  • EuroLeague: (2016-bugün)

*2000-01 sezonunda iki ayrı turnuva vardı. FIBA’nın düzenlediği SuproLeague ile Euroleague Basketball tarafından düzenlenen Euroleague.

2015-16 sezonuna değin Turkish Airlines Euroleague dört aşamada oynanıyordu.

Euroleague Kupası Turnuvasının Eski Sistemi

2015-16 sezonuna değin Turkish Airlines Euroleague dört aşamada oynanıyordu. İlk aşamada 24 takım katılır. Bu takımlar 6’lı olarak 4 gruba ayrılır. Her takım grubundaki diğer takımlarla kendi sahalarında ve deplasmanda olmak üzere ikişer maç oynar. Normal grup maçları sonunda gruplarında ilk 4 sırayı alan takımlar üst gruplara çıkar. İkinci aşamada kalan 16 takım yeni oluşturulan 8’erli 2 grupta yer alır ve diğer takımlarla yine 2 maç oynar. Maçlar sonunda gruplarında ilk dört sırayı alan takımlar gruptan çıkar.

Çeyrek finale çıkacak takımlar belli olduktan sonra kalan 8 takım dörtlü final için mücadele eder. Grubu birinci bitiren takımlar dördüncülerle, ikinci bitiren takımlar ise üçüncülerle eşleşirler. Bu aşamada kupa lig maçlarından eleme usulünde maçlara geçer ve rakiplerini eleyen takımlar dörtlü final oynamaya hak kazanır. Çeyrek final mücadelesinde 5 maç üzerinden 3 maç kazanan rakibini eler. İlk 2 maç A takımının sahasında, 3. ve 4. maçlar B takımının sahasında, 5. maç ise tekrar A takımının sahasında oynanır.

Son aşama olan dörtlü final ise önceden belirlenen bir şehirde bu finale kalan 4 takım arasında oynanır. Dörtlü final maçları tek maçlık eleme sistemine göre oynanır. Yarı finalde elenen takımlar üçüncülük maçına, kazanan takımlar ise son gün finale çıkar.

Euroleague Lig Formatı

10 Kasım 2015 tarihinde Euroleague tarafından yeni bir format oluşturulduğu açıklandı. Yeni formatta aşama ikiye indirildi. 16 takım birbiriyle ikişer maç yaptığı çift devreli lig usulü uygulanacaktı. Ligi ilk sekiz sırada bitiren takımlar, play-off oynamaya hak kazanacak. 5 maç üzerinden oynanacak olan play-off maçlarında, 3 galibiyet alan takımlar şampiyonluk için dörtlü finale çıkacak.

2019-20 sezonu itibarıyla ligdeki takım sayısı 18’e çıkartıldı.

Euroleague Katılım Şartları

Euroleague’de uzun süreli lisansı olan takımlar:

• Anadolu Efes
• Baskonia
• CSKA Moskova (iptal edildi)
• Barcelona
• Fenerbahçe
• Makkabi Tel Aviv
• Olimpia Milano
• Olimpiakos
• Panathinaikos
• Real Madrid
• Žalgiris

EuroLeague’de geri kalan takımlar yıllık lisansı olan ilişkili kulüplerdir. Bu takımlar önceki sezon Avrupa’nın ikinci seviye turnuvası olan EuroCup’ı kazanan ve millî lig şampiyonları ile wildcard alan takımlardan oluşmaktadır.

Salon Standartları

2012-13 sezonundan itibaren o zamanlar “A Lisansı” olan kulüplerin ev sahibi oldukları EuroLeague karşılaşmalarını en az 10.000 kişilik arenalarda oynaması gerekiyordu. Aynı 10.000 kişilik kapasite kaidesi şu an hâlen uzun vadeli lisansa üye olan EuroLeague kulüpleri için geçerlidir.

Burada İzle: 2023-2024 NBA Ekim Ayı Top 10